Phân biệt  lan  đai châu đột biến qua mặt hoa

Phân biệt qua màu sắc hoa

Theo Các nhà khoa học thì do sự phân bố của các đốm màu trên cánh hoa Ngọc điểm thì có thể tồn tại các dạng trong tự nhiên: 

Trắng đốm (dạng phổ biến nhất)

Trắng tuyền: không có đốm màu nào

Đỏ tuyền: các đốm màu tập trung khít vào nhau

Trong đó, chỉ có Đai châu Trắng tuyền rừng là lan đột biến và nó rất khó tìm thấy.

Hương thơm và lá

Sự khác nhau cơ bản nhất là hương thơm. Ngọc điểm rừng dường như thơm hơn, đặc trưng hơn và rất hiếm nên giá bán rất đắt. Hiện tại thì đỏ rừng và trắng rừng cũng có đủ cả lá xếp, lá lướt, hoa cánh mai, cánh ba tiêu như các loại khác. Cũng như tất cả các loại đột biến khác chúng thường yếu hơn các loại bình thường, đòi hỏi chế độ chăm sóc phải chú ý hơn.

Phân biệt qua rễ

Thường thì đầu rễ xanh một màu hoặc trắng có một vòng ngấn tím mờ ở đoạn tiếp giáp với rễ già là hoa màu trắng, đầu rễ càng đen môi càng sẫm các loại bình thường màu tím hoặc tím nhạt tuy nhiên có những loại đột biến thì không theo quy luật nào cả.

Cách trồng lan Ngọc điểm đột biến   

Có hai cách trồng Lan Đai Châu phổ biến như sau:

• Trồng chậu: Bỏ một ít giá thể vào đáy chậu, đặt cây vào giữa chậu sau đó cho giá thể vào vừa đầy chậu sao cho cây không bị lay gốc và có độ thông khí;
• Ghép trên gỗ: Tùy độ lớn của gỗ ghép quyết định đến số cây ghép, thường ghép từ 1-3 cây trên trụ hoặc thớt. Dùng dây cố định từng cây giống trên trụ hoặc thớt gỗ, trên mỗi trụ hoặc thớt gỗ có móc treo.

Cách chăm sóc lan Ngọc điểm đột biến 

Tưới nước

Yêu cầu nước tưới phải sạch, pH thích hợp 5,5-7, nhu cầu nước tưới tùy từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của lan và theo mùa. Sau khi kết thúc nở hoa Ngọc điểm có thời gian ngủ nghỉ từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 4, tuỳ theo vùng thời gian này chỉ tưới 1 lần/ngày.

Thường mùa nắng tưới 2 lần/ngày, mùa mưa 1 lần/ngày vào lúc sáng sớm và trước 3 giờ chiều, đảm bảo tưới ướt lá và giá thể. Những ngày âm u, có mưa ngừng tưới.

Làm cỏ

Định kỳ làm sạch cỏ dại trong và xung quanh nhà trồng dưới giàn để lan 1 tháng/lần để tạo vườn thông thoáng, hạn chế sâu bệnh hại.

Bón phân

Tùy theo từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây lan, chia làm 3 thời kỳ bón như sau:

Giai đoạn cây con

Sử dụng phân Growmore 30-10-10 pha 1g/lít. Kết hợp phun dinh dưỡng đa, trung vi lượng, nồng độ 1-2%o, định kỳ phun 5-6 ngày/lần để kích thích hình thành rễ, chú ý phun ướt đều lá và giá thể.

Giai đoạn cây trưởng thành

Sau khi ra hoa và kết thúc thời gian ngủ nghỉ. Giai đoạn này rễ cây phát triển mạnh, cây sinh trưởng nhanh, sử dụng các loại phân sau:

• Growmore 30-10-10 pha 2-3g/lít;
• Growmore  20:20:20 pha 2-3g/lít;
• Phân cá Fish Emulsion khoảng 2-3ml/lít;
• Root 2  nồng độ 0,1 – 0,2%, khoảng 1-2ml/lít;
• Phun dinh dưỡng đa, trung vi lượng, nồng độ 1-2%o.

Cách phun: 

Sử dụng Growmore 30:10:10 kết hợp dinh dưỡng đa, trung vi lượng phun 5-7 ngày/lần, phun liên tiếp 2-3 tuần, sau đó phun 1 lần Growmore 20-20-20 + Root2 + phân cá và sau đó phun lặp lại như ban đầu.

Giai đoạn cây chuẩn bị ra hoa và nuôi hoa

Việc bón phân đầy đủ trong giai đoạn này quyết định đến hình thành mầm hoa, chất lượng và độ bền của hoa. Thường dùng các loại phân sau:

• Growmore 30-10-10 pha 2-3g/lít;
• Growmore 20:20:20 pha 2-3g/lít;
• Growmore 6-30-30 hoặc 15-20-30 dùng 2-3g/lít;
• Phân cá Fish Emulsion 2-3ml/lít nước;
• Root 2  nồng độ 0,1 – 0,2%, khoảng 1-2ml/lít;
• Phun dinh dưỡng đa, trung vi lượng, nồng độ 1-2%o.

Cách thức phun: 

Phun kích ra hoa Growmore  6-30-30 hoặc 15-20-30 định kỳ 5-6 ngày/lần, phun liên tiếp 3-4 lần. Khi thấy vòi hoa xuất hiện khoảng 1 – 2cm phun Growmore Orchid  20:20:20 kết hợp phun dinh dưỡng đa, trung vi lượng  + Root2 + phân cá  để hoa có màu sắc đẹp và lâu tàn.

Lưu ý rằng Ngọc điểm thường nở hoa trong dịp tết Nguyên đán sau đó đi vào ngủ nghỉ từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 4 hàng năm. Trong giai đoạn này hạn chế tưới nước và không bón phân, thích hợp cho việc sang chiết chậu, thay mới giá thể, cố định lại cây ghép trên gỗ.

Phòng trừ sâu bệnh

Một số sâu bệnh hại chính trên cây lan Ngọc điểm:

Ruồi đục nụ (Contarinia maculipennis)

Ruồi phát sinh mạnh trong điều kiện trời nóng, mưa nắng thất thường, vườn lan kém thông thoáng, độ ẩm cao. Ấu trùng sau khi nở chui vào trong nụ hoa cắn phá làm hoa biến dạng và gây thối nụ hàng loạt.

Biện pháp phòng trừ:

• Vệ sinh vườn sạch sẽ, làm cỏ xung quanh vườn và dưới giàn lan để hạn chế nơi trú ngụ của ruồi trưởng thành;
• Cắt bỏ các cành hoa bị nhiễm cách ly ra khỏi vườn và tiêu hủy;
• Dùng bẫy dính màu vàng để thu bắt con trưởng thành;
• Phun thuốc diệt ấu trùng và ruồi trưởng thành các loại thuốc như: Cymerin 25EC, Secsaigon 25EC, Sherpa 25EC (Cypermethrin); Amico 10EC, Admire 50EC (Imidacloprid);Peran 50EC, Permecide 50EC, Perthrin 50EC (Permethrin), Actara 25WG (Thiamethoxam)... và phun vào lúc chiều tối.

Nhện đỏ (Tetranychus urticae)

Nhện đỏ sống giữa bẹ lá, thân và cả mặt dưới lá, gây hại mạnh trong điều kiện nắng nóng, khô hạn. Nhện chích hút tạo ra những chấm nâu nhỏ dưới mặt lá làm cây sinh trưởng còi cọc, hoa kém chất lượng.

Biện pháp phòng trừ:

• Luôn giữ cho vườn thông thoáng, đủ ẩm và có thể dùng vòi tưới xịt từ mặt dưới lá lên để rửa trôi sẽ hạn chế đáng kể nhện đỏ.
• Dùng các loại thuốc đặc trị như  Ortus 5SC (Fenpyroximate), Alphamite 15EC (Pyridaben)… 

Bệnh đốm nâu do vi khuẩn Pseudomonas sp

Bệnh phát triển mạnh vào mùa mưa ở những vườn có ẩm độ cao, thiếu thông thoáng và chăm sóc kém. Ban đầu xuất hiện những đốm nhỏ màu xanh nhạt, sau đó nâu đen hơi lõm và mềm nhũn. Vi khuẩn xâm nhập qua vết thương trong lúc chăm sóc hoặc côn trùng chích hút.

Biện pháp phòng trừ

• Trồng mật độ vừa phải, tạo thông thoáng cho vườn;
• Thay chậu, trụ ghép nếu giá thể đã mục, rong rêu;
• Cắt bỏ những lá bệnh nặng và đem đi tiêu hủy;
• Phòng trừ côn trùng chích hút và tránh gây vết thương cơ học;
• Bón phân cân đối, giảm lượng phân đạm, tăng hàm lượng phân kali;
• Phun thuốc khi bệnh mới xuất hiện các loại thuốc sau: Physan 20SL (Quatenary Ammonium salts) liều lượng 1-2ml/lít; Kasuran 47WP (Kasugamycin + Copper Oxychloride) lượng dùng 2-3g/lít; Ditacin 8L (Ningnamycin) pha 1-2ml/lít.

Bệnh thối nhũn 

Do nấm Cercospora sp và vi khuẩn Erwnia carotovora gây ra.

Bệnh thường phát sinh trên lá non, ban đầu là chấm nhỏ sau đó lan rộng và phồng lên như vết bỏng nước sôi, mềm nhũn, dịch có mùi hôi và bệnh lan nhanh đến toàn cây lan. Bệnh gây hại nặng vào mùa mưa, thời tiết nóng ẩm dễ phát sinh bệnh.

Biện pháp phòng trừ:

• Tạo thông thoáng cho vườn, cắt bỏ những lá bệnh nặng và đem đi tiêu hủy;
• Khi chăm sóc cần tránh gây vết thương cơ học;
• Hạn chế tưới, bón phân cần giảm lượng đạm, tăng hàm lượng kali;
• Phun thuốc khi bệnh mới xuất hiện các loại thuốc sau: Physan 20SL (Quatenary Ammonium salts) liều lượng 1-2ml/lít; Kasuran 47WP (Kasugamycin + Copper Oxychloride) lượng dùng 2-3g/lít; Starner 20 WP (Oxolinic acid) lượng dùng 2-3g/lít.

Bệnh thán thư

Do nấm Colletotrichum sp gây ra.

Bệnh thường phát sinh mạnh vào mùa mưa, ban đầu là chấm tròn nhỏ màu nâu, xung quanh có quầng vàng nhạt, sau đó lan rộng tạo đốm tròn màu nâu đậm và lõm xuống.

Biện pháp phòng trừ:

• Tạo thông thoáng cho vườn, cắt bỏ những lá bệnh nặng và đem đi tiêu hủy
• Ngưng bón phân đạm và các chất kích thích trong lúc cây lan bị bệnh
• Phun thuốc khi bệnh mới xuất hiện các loại thuốc sau: Altracol 70WP (Propineb), Kamsu 2SL (Kasugamycin), Dùng Physan 20SL (Quatenary Ammonium salts) kết hợp Amistar Top 325SC (azoxystrobin) liều lượng theo chỉ dẫn trên bao bì để đạt hiệu quả cao.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo nhiều bài viết về lan và chăm sóc lan tại http://baotongionglanrungvietnam.com

Qua bài viết trên, hi vọng các bạn sẽ thành công khi cách nhận biết, trồng và chăm sóc Lan Đai Châu đột biến để thu hoạch Lan Đai Châu có sức sinh trưởng tốt và cho hoa đẹp.